Καούρα αθώο ή επικίνδυνο σύμπτωμα
Η καούρα είναι το συνηθέστερο σύμπτωμα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης. Είναι μια ενόχληση που σίγουρα όλοι μας έχουμε βιώσει, συνήθως μετά από μεγάλα γεύματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις όμως, η καούρα είναι μια σχεδόν καθημερινή ενόχληση δύσκολα διαχείρισιμη που υποδηλώνει μια εγκατεστημένη πάθηση. Η καούρα λοιπόν, μπορεί να είναι ένα τυχαίο, σπάνιο και παροδικό ενόχλημα ή ένα επαναλαμβανόμενο σύμπτωμα που υποδηλώνει γασροισοφαγική παλινδρόμηση, οισοφαγίτιδα και σπανιότερα αχαλασία οισοφάγου.
Τι είναι καούρα;
Καούρα ονομάζεται το δυσάρεστο αίσθημα καψίματος που εντοπίζεται πίσω από το στέρνο και κατά μήκος του οισοφάγου και οφείλεται στην παλινδρόμηση των οξέων του στομάχου προς τον οισοφάγο. Η ενόχληση, μπορεί να εντοπίζεται στα πρώτα εκατοστά του στέρνου ή να φτάνει ακόμα και μέχρι την βάση του λαιμού.
Σε κάποιες περιπτώσεις συνοδεύεται με έντονο οπισθοστερνικό πόνο που μοιάζει με τον πόνο του εμφράγματος ή με αίσθημα ναυτίας, τάση εμέτου και λόξιγκα. Συνήθως εμφανίζεται μετά την λήψη γευμάτων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις εμφανίζεται το βράδυ την ώρα που κοιμάται ο πάσχων, ξυπνώντας των από τον ύπνο του. Η καούρα λοιπόν, μπορεί να είναι μια αθώα σπάνια ενόχληση που αφορά μια τυχαία φυσιολογική παλινδρόμηση του γαστρικού υγρού προς το στομάχι. Ή να αφορά ένα σοβαρό σύμπτωμα που υποδηλώνει εγκατεστημένη νόσο.
Πότε η καούρα είναι επικίνδυνη;
Κάθε φορά που κάποιος έχει καούρες σημαίνει ότι, μια ποσότητα γαστρικού υγρού παλινδρομεί από το στομάχι προς τον οισοφάγο. Για να συμβεί κάτι τέτοιο σημαίνει ότι, ο κατώτερος οισοφαγικός σφικτήρας, που βρίσκεται στην θέση που ο οισοφάγος ενώνεται με το στομάχι, δεν καταφέρνει να σφραγίσει και άρα να εμποδίσει την μετακίνηση των γαστρικών υγρών προς τον οισοφάγο.
Όπως αναφέραμε, μια τέτοια παλινδρόμηση, δηλαδή μια ανεπιτυχείς σφράγιση του στομάχου, μπορεί να συμβεί και φυσιολογικά, μετά από μεγάλα γεύματα, όταν μάλιστα συνοδεύονται με κατανάλωση αλκοόλ.
Πότε όμως το σύμπτωμα της καούρας γίνεται επικίνδυνο και υποδηλώνει πάθηση;
Τα κριτήρια που σχετίζονται με την επικινδυνότητα της καούρας είναι τα ακόλουθα:
Συχνότητα. Όταν το σύμπτωμα της καούρας είναι σχεδόν καθημερινό ή εμφανίζεται περισσότερο από 3-4 φορές την εβδομάδα. Τότε σημαίνει ότι ο οισοφάγος, δέχεται πολύ συχνά την επίδραση του όξινου καυστικού υγρού του στομάχου με όλες τις επακόλουθες συνέπειες (οισοφαγίτιδα, νόσος BaretteBarette).
Διάρκεια. Η διάρκεια, δηλαδή ο χρόνος που διαρκεί η καούρα, σχετίζεται άμεσα με τον βαθμό ανεπάρκειας του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα. Όταν το σύμπτωμα της καούρας έχεις μεγάλη διάρκεια σημαίνει ότι μεγάλη ποσότητα γαστρικού υγρού έχει παλινδρομήσει στον οισοφάγο προκαλώντας επιδείνωση της οισοφαγίτιδας. Ενώ οι μηχανισμοί άμυνας του οισοφάγου (σίελος και περισταλτισμός του οισοφάγου) δεν επαρκούν για την απομάκρυνση του καυστικού γαστρικού υγρού.
Θέση και εντόπιση της καούρας. Τις περισσότερες φορές η καούρα εντοπίζεται οπισθοστερνικά στην ανατομική θέση του κατώτερου τμήματος του οισοφάγου. Στις περιπτώσεις όμως που υπάρχει μεγάλη παλινδρόμηση, το γαστρικό υγρό ανεβαίνει ψηλά στον οισοφάγο. Στις περιπτώσεις αυτές, η καούρα μπορεί να εντοπίζεται σε όλο το μήκος του οισοφάγου ακόμα και μέχρι την βάση του λαιμού. Κάποιες φορές το όξινο υγρό μπορεί να φτάνει μέχρι τις φωνητικές χορδές και την στοματική κοιλότητα. Στις περιπτώσεις αυτές οι πάσχοντες μπορεί να εμφανίσουν βραχνάδα, ταχεία φθορά τον δοντιών και δυσοσμία στόματος.
O χρόνος εμφάνισης της καούρας. Όταν το σύμπτωμα της καούρας εμφανίζεται ακόμα και μετά μικρά και προσεγμένα γεύματα. Ή στις περιπτώσεις που εκδηλώνεται ακόμα και χωρίς την λήψη κάποιου γεύματος, για παράδειγμα κατά την διάρκεια μιας ήπιας σωματικής δραστηριότητας. Ή ακόμα και στις περιπτώσεις που εμφανίζεται το βράδυ κατά την κατάκλιση ή ξυπνά τον ασθενή από έναν βραδινό ύπνο. Τότε σίγουρα αφορά σύμπτωμα μιας σοβαρής εγκατεστημένης νόσου.
Συνοδά συμπτώματα. Η καούρα μπορεί να συνοδεύτε και με άλλα συμπτώματα, όπως ο οπισθοστερνικός oo πόνος, το ρέψιμο, ό λόξιγκας και ο εμετός. Ο πόνος τις περισσότερες περιπτώσεις υποδηλώνει σοβαρού βαθμού οισοφαγίτιδα ενώ τις περισσότερες φορές ανησυχεί τους ασθενείς γιατί μοιάζει πολύ με τον πόνο του εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Σε ποιες παθήσεις εμφανίζεται το σύμπτωμα της καούρας;
Η καούρα ως σύμπτωμα εμφανίζεται σε όλες εκείνες τις παθήσεις του οισοφάγου που σχετίζονται με την παλινδρόμηση του όξινου καυστικού υγρού του στομάχου στον οισοφάγο. Οι παθήσεις αυτές είναι:
Διαφραγματοκήλη. Η διαφραγματοκήλη αποτελεί την συνηθέστερη αιτία παλινδρόμησης του γαστρικού υγρού και άρα του συμπτώματος της καούρας.
Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση δηλαδή η παλινδρόμηση του γαστρικού υγρού στον οισοφάγο είναι μια σύνθετη πάθηση που μπορεί να οφείλετε είτε σε διαφραγματοκήλη, είτε σε ανεπάρκεια του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα ή ακόμα σε συνδυασμό τους.
Οισοφαγίτιδα. Η οισοφαγίτιδα είναι το αποτέλεσμα της οξείας ή χρόνιας διάβρωσης του βλεννογόνου του οισοφάγου από το γαστρικό οξύ και συνοδεύτε χαρακτηριστικά από το σύμπτωμα της καούρας ή/ και του οπισθοστερνικού πόνου.
Αχαλασία οισοφάγου. Η αχαλασία οισοφάγου είναι η λειτουργική διαταραχή της κινητικότητας του οισοφάγου που εμποδίζει την ομαλή προώθηση των τροφών προς το στομάχι. Στην πάθηση αυτή οι τροφές εγκλωβίζονται στο τελικό τμήμα του οισοφάγου προκαλώντας χρόνιο ερεθισμό του οισοφάγου που συνοδεύεται από πόνο και καούρα.
Αν έχω καούρες τη πρέπει να κάνω;
Αν έχετε συχνά το σύμπτωμα της καούρας θα πρέπει άμεσα να υποβληθείτε σε έναν κύκλο εξετάσεων που στοχεύουν στην αποκάλυψη της πάθησης που συνοδεύει την καούρα.
Οι συνηθέστερες από αυτές τις εξετάσεις είναι:
Γαστροσκόπηση: Είναι η πρώτη εξέταση που πρέπει να γίνει για την διερεύνηση των παθήσεων του οισοφάγου και του στομάχου. Με την γαστροσκόπηση εξετάζεται ο βλεννογόνος του οισοφάγου για οισοφαγίτιδα ή ακόμα και νόσο BaretteBarette, ελέγχεται η λειτουργική ικανότητα του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα και εξετάζεται η παρουσία διαφραγματοκήλης. Σε περίπτωση διαφραγματοκήλης αναγνωρίζεται ο τύπος της κήλης (ολισθαίνουσα ή παραοισοφακική) το μέγεθος της κήλης και με την κατάλληλη δοκιμασία ο βαθμός παλινδρόμησης.
Μανομετρία: Στις περιπτώσεις που απαιτείται γίνεται μανομετρία οισοφάγου. Με την μέθοδο αυτήν ελέγχεται αν ο οισοφάγος συσπάτε και χαλαρώνει σωστά. Επίσης μελετάται η λειτουργική ικανότητα του οισοφάγου, δηλαδή η συγχρονισμένη λειτουργεία των λειτουργικών μυών του οργάνου και η λειτουργική κατάσταση (στένωση ή ανεπάρκεια) του κατώτερου οισοφαγικού σφικτήρα. Η εξέταση αυτή είναι απαραίτητη στην διάγνωση της αχαλασίας του οισοφάγου.
PH- μετρία οισοφάγου: Η εξέταση αυτή καταγράφει το PH του οισοφάγου στην διάρκεια ενός 24ώρου προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι οισοφαγίτιδα προκαλείται από την παλινδρόμηση των όξινων γαστρικών υγρών ή/και των αλκαλικών χολικών υγρών σε περιπτώσεις αλκαλικής γαστρίτιδας.
Πως θεραπεύονται οι καούρες;
Όπως εξηγήσαμε, η καούρα είναι το σύμπτωμα που οφείλετε σε κάποια νόσο από αυτές που αναφέρονται παραπάνω. Για να εξαλείψουμε ένα σύμπτωμα θα πρέπει πρώτα να διαγνώσουμε την αιτία ή την πάθηση που το προκαλεί. Και στην συνέχεια να αντιμετωπιστεί η ίδια η νόσος και όχι μεμονωμένα τα συμπτώματά της. Όταν λοιπόν η καούρα είναι επίμονη και επαναλαμβανόμενη, θα πρέπει ο πάσχων να υποβληθεί στον απαραίτητο κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο για την διάγνωση της πάθησης και την διαπίστωση της έκτασης της βλάβης που έχει υποστεί ο οισοφάγος του. Είναι λάθος η καούρα να αντιμετωπίζεται όπως ο πονοκέφαλος, δίνοντας μόνο μια φαρμακευτική ουσία, τις περισσότερες φορές περιστασιακά, που βελτιώνει το σύμπτωμα χωρίς να αντιμετωπίζει την αιτία. Ο λόγος είναι προφανής. Αν εξαλείψουμε το σύμπτωμα δίνουμε χρόνο στην εξέλιξη μιας βαρύτερης πάθησης, όπως για παράδειγμα η οισοφαγίτιδα 3ου – 4ου βαθμού και ο οισοφάγος BarretBarret.
Η θεραπεία λοιπόν της καούρας βασίζεται πρώτα στην διάγνωση της νόσου που την προκαλεί. Η θεραπεία μπορεί να είναι φαρμακευτική ή χειρουργική και σχετίζεται με την αντιμετώπιση της πάθησης.
Φαρμακευτική θεραπεία. Η φαρμακευτική ή αλλιώς συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την χρήσει αντιόξινων ή αντιεκριτικών (PPIsPPIs) φαρμάκων που στοχεύουν στην μείωση της γαστρικής οξύτητας. Τα οποία θα πρέπει πάντα να συνοδεύονται με αλλαγές των διατροφικών συνηθειών, την αποφυγή ορισμένων τροφών και την απώλεια βάρους. (δείτε εδώ). Επίσης στους ασθενής που προτείνετε η φαρμακευτική αντιμετώπιση θα πρέπει να γίνεται ετήσιος έλεγχος της οισοφαγίτιδας μία φορά τον χρόνο.
Χειρουργική θεραπεία. Στις περιπτώσεις που αποτυγχάνει η φαρμακευτική αγωγή να περιορίσει την εξέλιξη της νόσου ή όταν δεν μπορεί να εφαρμοστεί με την απαραίτητη συνέπεια από τον ασθενή. Τότε η χειρουργική αντιμετώπιση εξασφαλίζει την αποκατάσταση την νόσου.
Η χειρουργική επέμβαση που διορθώνει την διαφραγματοκήλη, την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και την ανεπάρκεια του κατώτερου οισοφάγου, είναι η θολοπλαστική κατά NissenNissen.
Η χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της αχαλασίας του οισοφάγου, είναι μυοτομή κατά hellerheller.
Σε κάθε περίπτωση η χειρουργική αντιμετώπιση πλεονεκτεί έναντι της φαρμακευτικής διότι απαλλάσσει τους ασθενείς από τα φάρμακα και κυρίως διότι αντιμετωπίζει και διορθώνει την αιτία που προκαλεί την νόσο.
Διαβάστε σχετικά άρθρα