Κιρσοκήλη

Κιρσοκήλη

Κιρσοκήλη είναι η κιρσοειδής διεύρυνση (δηλαδή οι κιρσοί) των φλεβών του όρχη . Οι φλέβες των όρχεων σχηματίζουν ένα πλούσιο αποστομωτικό δίκτυο το οποίο καταλήγει στον σχηματισμό της σπερματικής φλέβας (ή ορχική φλέβα). Η σπερματική φλέβα του αριστερού όρχη εκβάλει στην αριστερή νεφρική φλέβα, ενώ η σπερματική φλέβα που σχηματίζεται στον δεξιό όρχη εκβάλει στην κάτω κοίλη φλέβα.

κιρσοκήλη

Οι φλέβες του όρχη που είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση της κιρσοκήλη βρίσκονται μέσα στον σπερματικό τόνο και εκτείνονται από τον όρχη μέχρι και το έσω βουβωνικό στόμιο.

Ο σπερματικός τόνος είναι η δομή που συνδέει τον κάθε όρχη με το υπόλοιπο σώμα και περιέχει την ορχική αρτηρία, το σπερματικό πόρο (μεταφέρει τα σπερματοζωάρια από τον όρχη προς την ουρήθρα), τις ορχικές φλέβες, νεύρα και άλλα αγγεία.

κιρσοκήλη

Η ανεπαρκής λειτουργία των φλεβών του όρχη που βρίσκονται εντός του σπερματικού τόνου εμποδίζει την ομαλή ροή του αίματος με αποτέλεσμα την διάταση των διάταση και την ελικοειδή πορεία των φλεβών. Η πάθηση αυτή ονομάζεται κιρσοκήλη.

Στο 90% των περιπτώσεων η κιρσοκήλη εμφανίζεται αριστερά και ετερόπλευρα.
Η πάθηση της κιρσοκήλης εμφανίζεται συνήθως σε νεαρή ηλικία και αφορά το 20% – 25% του ανδρικού πληθυσμού. Ενώ από αυτούς που θα εμφανίσουν την πάθηση, το 25% θα αντιμετωπίσει προβλήματα υπογονιμότητας.

κιρσοκήλη

Ποια είναι τα αίτια της κιρσοκήλης;

Η κύρια αιτία εμφάνισης της κιρσοκήλης είναι η ανεπάρκεια των βαλβίδων της σπερματικής φλέβας. Φυσιολογικά εντός της σπερματικής φλέβας υπάρχουν βαλβίδες που αφενός επιτρέπουν την μεταφορά του αίματος από τον όρχη προς την καρδιά και αφετέρου εμποδίζουν την παλινδρόμηση του αίματος από τις φλέβα προς τον όρχη. Όταν οι βαλβίδες ανεπαρκούν, αυτό έχει ως συνέπεια το αίμα να παλινδρομεί προς τον όρχη, και να αυξάνεται η πίεση στο φλεβικό δίκτυο που βρίσκεται πάνω από τους όρχεις. Η αυξημένη πίεση που δέχεται το φλεβικό δίκτυο προκαλεί διάταση και βλάβη του φλεβικού τοιχώματος με συνέπεια την μόνιμη διάταση και την ελίκωση των φλεβών του όρχη, δηλαδή την εμφάνιση των κιρσών. Με τον ίδιο μηχανισμό μπορεί να εμφανιστούν κιρσοί και σε άλλα φλεβικά δίκτυο με χαρακτηριστικό παράδειγμα τους κιρσούς των κάτω άκρων.

Η συνηθέστερα αριστερή εμφάνιση της κιρσοκήλης οφείλεται σε ανατομικούς λόγους, που έχουν να κάνουν με την μεγάλη κάθετη διαδρομή της αριστερής σπερματικής φλέβας η οποία εκβάλλει κάθετα στην αριστερή νεφρική φλέβα ενώ η διαδρομή της δεξιάς σπερματικής φλέβας είναι πλάγια και εκβάλλει υπό γωνία στην κάτω κοίλη φλέβα.

Επιπλέον, κιρσοκήλη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περίπτωση υπάρχει ενδοκοιλιακή πίεση της ορχικής αρτηρίας. Για παράδειγμα η ανάπτυξη ενδοκοιλιακής μάζας είναι δυνατόν να εκδηλωθεί με κιρσοκήλη. Για τον λόγω αυτό κάθε κιρσοκήλη ειδικά όταν εμφανίζεται σε άνδρες ηλικίας μεγαλύτερης των 25 ετών ή όταν είναι αμφοτερόπλευρη ή όταν εμφανίζεται δεξιά οφείλει πάντα να διερευνάται ενδελεχώς.

Ποια είναι τα συμπτώματα και πως γίνεται η διάγνωση της κιρσοκήλης;

Η κιρσοκήλη συνήθως αναπτύσσεται αργά χωρίς να προκαλεί έντονα συμπτώματα. Στην αρχή εμφανίζεται σαν ανώδυνη ψηλαφητή μάζα στο όσχεο πάνω από τον όρχη. Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται ή να επιδεινώνονται μετά παρατεταμένη ορθοστασία, σε θερμές καιρικές συνθήκες ή μετά από έντονη σωματική δραστηριότητα Σε μεγαλύτερες κιρσοκήλες εκδηλώνεται μόνιμο αίσθημα βάρους ή καύσου στο όσχεο.

Η διάγνωση της κιρσοκήλης τίθεται με την κλινική εξέταση. Ο ασθενής στέκεται σε όρθια θέση και του ζητείται να πάρει μία βαθιά εισπνοή και να προκαλέσει σύσπαση του κοιλιακού τοιχώματος (δοκιμασία Valsava). Με την δοκιμασία αυτή αυξάνεται η πίεση στο φλεβικό δίκτυο και προκαλείται διάταση των κιρσών. Ο ιατρός με την επισκόπηση και την ψηλάφηση μπορεί να διαπιστώσει την ύπαρξη ή όχι της κιρσοκήλης.

Με βάση την κλινική εξέταση οι κιρσοκήλες ταξινομούνται σε:

  • Κιρσοκήλη 1ου βαθμού (Μικρή): ψηλαφητή μόνο κατά την δοκιμασία Valsava.
  • Κιρσοκήλη 2ου βαθμού : ψηλαφητή κατά την ηρεμία αλλά όχι ορατή.
  • Κιρσοκήλη 3ου βαθμού : ψηλαφητή και ορατή κατά την ηρεμία.

Η επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωση γίνεται με υπερηχογράφημα οσχέου με έγχρωμο Doppler ροής, μέσο του οποίο μπορεί να διαπιστωθεί ακόμη και μικρού βαθμού κιρσοκήλη. Η περεταίρω διερεύνηση των αιτιών της κιρσοκήλης –όταν αυτό κριθεί απαραίτητο- περιλαμβάνει μια σειρά απεικονιστικών και εργαστηριακών εξετάσεων και πρέπει να γίνεται από ειδικούς ιατρούς.

Ποια είναι η σχέση της κιρσοκήλης με την υπογονιμότητα του άνδρα;

Η κιρσοκήλη συνδέεται άμεσα με την ανδρική υπογονιμότητα. Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο ένα στους τέσσερεις άνδρες (δηλαδή το 25%) που πάσχει από κιρσοκήλη, αντιμετωπίζει προβλήματα υπογονιμότητας. Έχει υπολογιστεί ότι, στο 35% των ανδρών με προβλήματα γονιμότητας θα διαγνωσθεί για πρώτη φορά κιρσοκήλη για την οποία ο ασθενής δεν είχε έκδηλα συμπτώματα. Ενώ στην σπάνια περίπτωση της αμφοτερόπλευρης κιρσοκήλης η υπογονιμότητα είναι δεδομένη.
Ο μηχανισμός με τον οποίο η κιρσοκήλη σχετίζεται με την υπογονιμότητα δεν είναι απόλυτα γνωστός. Εντούτοις η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι, η φλεβική στάση προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας του όρχη, ανοξία και παλινδρόμηση τοξικών μεταβολιτών. Οι παράγοντες αυτοί προκαλούν μείωση του αριθμού των παραγόμενων σπερματοζωαρίων (ολιγοσπερμία) και μείωση της κινητικότητάς τους.

Η επίδραση της κιρσοκήλης είναι δυσμενέστερη στην ωρίμανση και ανάπτυξη του εφηβικού όρχη, όπου πέραν της υπογονιμοτητας είναι δυνατόν να προκαλέσει ακόμα και ατροφία του όρχη. Η εμφάνιση κιρσοκήλης σε νέους άνδρες και έφηβους αποτελεί απόλυτη ένδειξη χειρουργικής διόρθωσης.

Εντούτοις αξίζει να σημειωθεί ότι, ποσοστό 10% – 15% των ανδρών με κιρσοκήλη έχουν φυσιολογικό σπερμοδιάγραμμα, δηλαδή δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας. Το γεγονός αυτό πιθανόν εξηγείται από το ότι, η κιρσοκήλη εμφανίστηκε μετά την ωρίμανση του εφηβικού όρχη και από την μεγαλύτερη παραγωγή σπερματοζωαρίων από τον υγιή όρχη.

Ποια είναι η θεραπεία της κιρσοκήλης;

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της κιρσοκήλης είναι απαραίτητη σε έφηβους και νέους άνδρες, σε περιπτώσεις διαγνωσμένης υπογονιμότητας νέων ανδρών, σε ατροφία του όρχη και σε περιπτώσεις που η κιρσοκήλη συνοδεύεται από χρόνιο πόνο στο όσχεο.

Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι μόνο χειρουργική και συνίσταται στην απολίνωση της έσω σπερματικής φλέβας σε υψηλότερο επίπεδο, ώστε να σταματήσει η παλινδρόμηση και η στάση του αίματος στον όρχη. Η επέμβαση εκτελείται ανοιχτά ή λαπαροσκοπικά.

Η συνηθέστερη χειρουργική τεχνική είναι η ανοιχτή χειρουργική επέμβαση που εκτελείται μέσο μικρής βουβωνικής ή υποβουβωνικής τομής λίγων εκατοστών. Μέσο της χειρουργικής τομής γίνεται απολίνωση των σπερματικών φλεβών με αναγνώριση και διαφύλαξη της σπερματικής αρτηρίας. Η επέμβαση εκτελείται με χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου ή / και διεγχειρητικού υπερήχου (Dopper). Με την χρήση των υλικών αυτών εξασφαλίζεται η στοχευόμενη απολίνωση των παθολογικών φλεβών και η διαφύλαξη της ορχικής αρτηρίας που είναι απαραίτητη για την επαναφορά της γονιμότητας. Η επέμβαση γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία και είναι ημερήσιας νοσηλείας, δηλαδή εξιτήριο το απόγευμα της ίδιας ημέρας. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος ενώ ο ασθενής μπορεί να επιστέψει στην εργασία του την επόμενη ημέρα.

κιρσοκήλη

διάταση των φλεβών του όρχη

Η λαπαροσκοπική επέμβαση εκτελείται μέσο τριών οπών στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα. Με την μέθοδο αυτή εκτελείται απολίνωση της σπερματικής φλέβας μετά το έσω στόμιο του βουβωνικού πόρου. Η λαπαροσκοπική επέμβαση ενδείκνυται κυρίως σε περιπτώσεις αμφοτερόπλευρης κιρσοκήλης. Η επέμβαση εκτελείται με γενική αναισθησία και είναι απαραίτητη μια ημέρα νοσηλείας. Και εδώ ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος ενώ ο ασθενής επιστρέφει στην εργασία του την επόμενη ημέρα μετά το εξιτήριό του.

διάταση των φλεβών του όρχη

 

Διαβάστε σχετικά άρθρα